اثر سولفات روی بر رشد و عملکرد گندم در شرایط کمبود روی خاک و تنش خشکی

تنش خشکی یکی از عوامل اصلی کاهش رشد و عملکرد گندم است که موجب کاهش جذب عناصر ریزمغذی به­ویژه عنصر روی از خاک می‌شود. به منظور بررسی روش‌های مختلف مصرف روی در گندم رقم هما تحت شرایط تنش خشکی، پژوهشی به صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1392 انجام شد. دو فاکتور شامل تنش خشکی (آبیاری کامل، تنش در مرحله ظهور برگ پرچم و تنش در مرحله ظهور نخستین ریشک‌ها) به­عنوان فاکتور اصلی و روش‌های زی‌فزونی عنصر روی) بذرخشک، پیش‌تیمار، کاربرد خاکی و افشانه کردن) به­عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که تنش خشکی بر ماده خشک کل، شاخص برداشت، عملکرد، وزن سنبله، طول سنبله، ارتفاع گیاه، وزن پدانکل، طول پدانکل، دمای کانوپی، پرولین، کلروفیل و میزان روی دانه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. مصرف عنصر روی تحت تنش خشکی نیز در صفات ماده خشک کل، شاخص برداشت، عملکرد، وزن سنبله ، طول سربند، دمای کانوپی، کلروفیل و میزان روی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. با مصرف خاکی عنصر روی تحت تنش مرحله ظهور برگ پرچم، ماده خشک کل با افزایشی 22 درصدی به مقدار 3/4733 کیلوگرم در هکتار، میزان عملکرد با افزایشی 11 درصدی به مقدار 1732 کیلوگرم در هکتار و میزان روی دانه با افزایشی 77 درصدی به مقدار 7/27 میلی‌گرم بر کیلوگرم ارتقا یافت. با توجه به نتایج این پژوهش، برای مزارع دیم کشور مصرف خاکی این عنصر پیشنهاد می‌شود.